Indian Agriculture: देशात शेती (Farming) मोठ्या प्रमाणात केली जाते. मात्र आता पारंपरिक शेती (Traditional farming) न करता आधुनिक शेती केली जात आहे. पारंपरिक शेती आणि आधुनिक शेतीमध्ये (Modern agriculture) खूप मोठा फरक आहे. कारण पारंपरिक शेती करण्यासाठी अधिक भांडवल लागते तर आधुनिक शेती करण्यासाठी कमी कष्ट,वेळ आणि पैसे लागतो. भारतामध्ये अशी काही पिके आहे ती तुम्हाला मालामाल बनवू शकतात.
देशाच्या अर्थव्यवस्थेत शेतकऱ्यांचे (Farmers) योगदानही वाढत आहे. या ट्रेंडमागे पारंपारिक पिकांचे महत्त्वाचे योगदान आहे. हीच पिके देशाची आणि जगाची मागणी पूर्ण करण्यासाठी घेतली जात आहेत. यामध्ये पाच पिकांचा समावेश आहे ज्यातून प्रत्येक स्वयंपाकघर पूर्ण होते. पारंपारिक पिकांबद्दल बोलत आहोत, ज्यासाठी भारत एक मोठा उत्पादक आणि निर्यातदार देश बनला आहे.
भाताची शेती
तांदूळ जगभर मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो आणि भारताने त्याचा दुसरा सर्वात मोठा उत्पादक म्हणून कब्जा केला आहे. जगातील एक तृतीयांश भात लागवड एकट्या भारतात होते. एवढेच नाही तर जगातील अनेक मोठ्या देशांमध्ये भात फक्त भारतातच खाल्ले जाते.
हे खरीप हंगामातील प्रमुख नगदी पीक आहे, ज्याची भारतातील अर्ध्याहून अधिक शेतकऱ्यांनी लागवड केली आहे. पश्चिम बंगाल, पंजाब, उत्तर प्रदेश, आंध्र प्रदेश आणि बिहार इत्यादी प्रमुख उत्पादक राज्ये आहेत.
गहू लागवड
गहू हे रब्बी हंगामातील मुख्य नगदी पीक आहे. भारतामध्ये गव्हाचा सर्वाधिक वापर केला जातो, जेथे रोटीपासून ते मिठाई उत्पादनांपर्यंत सर्व काही गव्हापासून बनवले जाते. त्याची लागवड कमी तापमानात म्हणजेच थंड हंगामात केली जाते, ज्यासाठी 70 ते 100 सेंटीमीटर पाऊस आवश्यक असतो.
भारताला गव्हाचा दुसरा सर्वात मोठा उत्पादक देश देखील म्हटले जाते, जे अनेक देशांमध्ये अन्न पुरवठा सुनिश्चित करते. उत्तर प्रदेश, पंजाब, मध्य प्रदेश, हरियाणा आणि राजस्थान ही राज्ये गव्हाचे प्रमुख उत्पादक म्हणून ओळखली जातात.
पावसाचा जोर वाढणार! या राज्यांमध्ये कोसळणार मुसळधार पाऊस, IMD चा इशारा
मका लागवड
भारतात मक्याची लागवड चारा आणि धान्य दोन्हीसाठी केली जाते. हे केवळ खरीप हंगामातील मुख्य नगदी पीकच नाही, तर तांदूळ आणि गहू नंतर सर्वात जास्त वापरले जाणारे पीक आहे. भारत हा मक्याचा सातवा सर्वात मोठा उत्पादक देश म्हणून ओळखला जातो.
जेथे कर्नाटक, महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, तामिळनाडू ते तेलंगणा येथील शेतकरीही मोठ्या प्रमाणावर मका पिकवतात. त्याच्या चांगल्या उत्पादनासाठी, चांगल्या प्रतीच्या बियाण्यांपासून सर्व शेतीची कामे अत्यंत काळजीपूर्वक केली जातात.
कडधान्य लागवड
भारतात डाळींच्या लागवडीबरोबरच त्याचा वापरही मोठ्या प्रमाणावर होतो. काही काळापूर्वीपर्यंत बहुतांश डाळी आयात केल्या जात होत्या, मात्र आता भारतातील शेतकऱ्यांना डाळींच्या बाबतीत स्वयंपूर्ण करण्यासाठी अनेक कार्यक्रम राबवले जात आहेत.
भारतात तूर, उडीद, मूग, मसूर, वाटाणा आणि हरभरा ही कडधान्य पिके घेतली जातात. मध्य प्रदेश, राजस्थान, महाराष्ट्र, उत्तर प्रदेश आणि कर्नाटक ही राज्ये डाळींचे महत्त्वाचे उत्पादक म्हणून ओळखली जातात.
खुशखबर! सोने 4500 रुपयांनी स्वस्त; आजच खरेदी करा
ताग लागवड
भारतातील प्रमुख नगदी पिकांमध्ये, तागाचे नाव देखील सर्वोच्च पिकांमध्ये घेतले जाते, ज्यापासून बर्लॅप, चटई, दोरी, सूत, कार्पेट, हेसियन किंवा टायर कापड तयार केले जातात आणि निर्यात केले जातात. ज्यूटला जगभरात गोल्डन फायबर म्हणूनही ओळखले जाते, ज्याच्या लागवडीसाठी जास्त पाणी आणि गाळयुक्त माती लागते.
पश्चिम बंगाल हे तागाचे प्रमुख उत्पादक राज्य आहे. याशिवाय, बिहार, आसाम, आंध्र प्रदेश आणि ओरिसा यासह भारतातील अनेक पूर्वेकडील राज्यांमध्ये त्याची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते.
महत्वाच्या बातम्या:
फुलकोबीच्या या प्रगत जाती शेतकऱ्यांना करणार मालामाल! शेतात करा हे काम बनाल झटक्यात श्रीमंत
सर्व आजारांवर गुणकारी असलेल्या आवळ्याला आहे खूपच मागणी, लागवड करून मिळवा लाखो..
Published on: 02 August 2022, 12:18 IST