Agriculture Advisory: देशात खरीप हंगामातील (Kharip Season) पिकांची काढणी सुरु आहे. खरीप हंगाम आता संपल्या अखेरीस जमा आहे. पावसामुळे खरीप पिकांच्या (Kharip Crop) काढणीला उशीर झाला आहे. मात्र आता काही शेतकऱ्यांनी रब्बी हंगामातील (Rabi Season) पिकांच्या पेरणीला सुरुवात केली आहे. मात्र गहू पेरणीआधी (Sowing wheat) तज्ज्ञांनी दिलेला सल्ला एकदा जाणून घ्या...

देशात रब्बी पिकांच्या पेरणीची प्रक्रिया सुरू झाली आहे. बहुतेक पिकांच्या लवकर लागवडीसाठी, 15 ऑक्टोबर नंतर पेरणी करणे पिकासाठी अनुकूल असते. कृषी तज्ज्ञांच्या मते, 15 नोव्हेंबरपर्यंत गव्हाची पेरणी केल्यास, शेतकरी 45 क्विंटलपर्यंत गव्हाचे उत्पादन घेऊ शकतात (गहू उत्पादन 2022).

यामुळेच शेतकऱ्यांना गव्हाची लवकर लागवड करण्याचा सल्ला दिला जातो. हवामानातील जोखीम असतानाही रब्बी पिकांपासून चांगले उत्पादन घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना हवामानास अनुकूल अशी शेती करण्यास प्रवृत्त केले जात आहे.

केंद्र सरकारकडून देशात डाळींची बंपर खरेदी! बफर स्टॉक 43 लाख टन, तर कांद्याचाही मोठा स्टॉक

अशा प्रकारे गव्हाचे उत्पादन वाढवा

कृषी तज्ज्ञांच्या मते, गव्हाची पेरणी ३० नोव्हेंबरपूर्वी केल्यास पिकाला अतिरिक्त खत आणि सिंचनाची गरज भासत नाही. या पद्धतीचा अवलंब केल्यास गव्हाचे धान्यही १४० दिवसांत पिकते आणि राज्यातील शेतकरी अगदी कमी कष्टाने २५ लाख टनांपर्यंत गव्हाचे उत्पादन घेऊ शकतात. त्याचबरोबर गव्हाची उशिरा लागवड केल्यामुळे, जोरदार वाऱ्याचा पिकावर वाईट परिणाम होतो. उष्ण वाऱ्यामुळे गव्हाचे दाणे सुकतात.

शिवाय, उत्पादनाचा दर्जाही मोठ्या प्रमाणात घसरतो. गव्हाचे उत्पादन कमी असल्याने शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालाला योग्य भाव मिळत नाही. एका अंदाजानुसार, 11 ते 18 डिसेंबर दरम्यान गव्हाची पेरणी केल्यास 10 ते 12 क्विंटल उत्पादनात घट होऊ शकते. यामुळेच चांगल्या दर्जाच्या आणि उच्च उत्पादनासाठी ३० नोव्हेंबरपूर्वी गव्हाची पेरणी करण्याचा सल्ला शेतकऱ्यांना दिला जातो.

अशी करावी रब्बी पिकांची पेरणी

सलग बियाणे पेरणे हा रब्बी पिकांपासून चांगले उत्पादन मिळविण्याचा उत्तम मार्ग आहे. यासाठी शेतकरी बियाणे ड्रिल किंवा झिरो मशागत यंत्राचाही वापर करू शकतात. या यंत्रांद्वारे बियाणे योग्य प्रमाणात वापरले जाते.

या कृषी यंत्रांच्या साहाय्याने रांग ते रांग आणि रोप ते रोपातील अंतरही ठरवता येते. अशा प्रकारे पेरणी केल्याने नंतर खुरपणी, शेतीची कामे, पीक निरीक्षण व इतर व्यवस्थापनाची कामे करणे सोपे जाते.

शेतकऱ्यांना दिलासा! नुकसानग्रस्त 73 हजार शेतकऱ्यांना 40.71 कोटींची भरपाई मंजूर

1.रब्बी पिकांच्या पेरणीपूर्वी माती परीक्षण करून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्याआधारे शेतकऱ्यांनी शेणखताचा वापर शेतात करावा.
2.शेतकऱ्यांना हवे असल्यास ते 6 ते 8 टन सेंद्रिय पदार्थ असलेले गांडूळ खत आणि संतुलित प्रमाणात खते वापरू शकतात.
3.बागायत नसलेल्या भागात, शेत तयार करताना अंतिम मशागतीपूर्वी खत आणि खते टाकून माती तयार करणे फायदेशीर ठरते.
4.त्याच सिंचन क्षेत्रामध्ये, नायट्रोजनची अर्धी मात्रा आणि फॉस्फरस-पोटॅशची पूर्ण मात्रा वापरण्याची शिफारस केली जाते.
5.लक्षात ठेवा की पिकामध्ये युरिया व नत्राचा वापर एकाच वेळी न करता कमी प्रमाणात २-३ वेळा करावा.
6.शेतकऱ्याला हवे असल्यास युरिया व नायट्रोजनचा पहिला डोस शेवटच्या नांगरणीपूर्वी, दुसरा डोस खुरपणीच्या वेळी आणि तिसरा डोस पिकाच्या चांगल्या विकासासाठी द्यावा लागतो.

रब्बी पिकांच्या पेरणीसाठी योग्य वेळ

देशातील विविध भागातील माती आणि हवामानानुसार पिकांच्या पेरणीसाठी वेगवेगळ्या वेळा निश्चित करण्यात आल्या आहेत. कृषी तज्ज्ञ गव्हाच्या चांगल्या उत्पादनासाठी १५ नोव्हेंबरपर्यंत आणि उशिरा पेरणीसाठी ३० नोव्हेंबरपर्यंत पेरणी करण्याची शिफारस करतात.

ज्वारीच्या पेरणीसाठी बागायत क्षेत्रात १५ नोव्हेंबरपर्यंत पेरणीची कामे करावीत.
मसूर लागवडीसाठी १५ नोव्हेंबरपर्यंतचा काळ पेरणीसाठी योग्य आहे.
उरलेल्या पिकांची पेरणीही वेळेवर झाली पाहिजे, जेणेकरून हवामान बदलाचा विपरीत परिणाम पिकाच्या उत्पादनावर आणि उत्पादकतेवर होणार नाही आणि शेतकऱ्यांना पिकांना योग्य भाव मिळू शकेल.

 

महत्वाच्या बातम्या:
केंद्र सरकारचा मोठा निर्णय! पीएम किसान योजनेत केले हे बदल; जाणून घ्या नवीन नियम...
धनत्रयोदशीच्या दिवशी या 5 गोष्टी ठेवा नेहमी लक्षात अन्यथा माता लक्ष्मी होईल नाराज